Nafaka en genel anlamıyla, bir kişinin belli aile üyelerine (eş, eski eş, çocuk, yakın akrabalar) yoksulluğa düşmemeleri amacıyla genellikle her ay ödemekle yükümlü olduğu paradır. Hukukumuzda dört tür nafaka bulunmaktadır. Bunlar, tedbir, yoksulluk, iştirak ve yardım nafakalarıdır. Genel amaçları aynı olsa da her nafakanın içeriği ve şartları farklıdır.
Tedbir Nafakası Nedir?
Geçici bir önlem olan tedbir nafakası, boşanma davası sırasında veya boşanma davası öncesinde istenebilen, özellikle eşlerin barınma, geçinme ve çocuklarının bakım ve giderlerini karşılamaları amacıyla bağlanan nafakadır. Tedbir nafakası hem eş hem de çocuklar lehine verilebilir. Yoksulluk nafakasından farklı olarak tarafların talebi olmasa da, hâkim gerekli gördüğünde (re’sen) tedbir nafakasına karar verebilir.
Tedbir nafakası boşanma davası açılmadan bağımsız bir dava (ayrılık davası) ile de istenebilir. Bu davada kişi, eşinden ayrı yaşamasının haklı sebeplere dayandığını ispatlamalıdır. Gerek boşanma davasında, gerek ayrılık davasında tedbir nafakası dava açılış tarihinden itibaren işlemeye başlar.
Tedbir nafakası, adından da anlaşıldığı gibi geçici bir koruma sağlama amaçlıdır. Boşanma kararının kesinleşmesi ile veya ayrılık süresinin (en fazla 3 yıl için ayrılık kararı verilebilir.) bitmesi ile kendiliğinden son bulur. Tedbir nafakasına karar verilirken, yoksulluk nafakasının aksine tarafların kusur oranlarına bakılmaz.
Yoksulluk Nafakası Nedir?
Boşanma nedeniyle, yoksulluğa düşecek olan eşin diğer eşten geçimini sağlama amacıyla isteyebileceği nafakadır. Buradaki yoksulluk yaşam standartlarındaki düşme olarak anlaşılmalıdır. Yoksa mutlaka taraflardan birinin yoksulluk sınırının altına düşmesi beklenmez. Burada asıl şart yoksulluk nafakası talep eden eşin, boşanmada ki kusurunun diğer eşten daha ağır olmamasıdır. Yine eşlerin eşit kusurlu olması halinde diğer şartları oluşmuşsa yoksulluk nafakası talep edilebilir. Diğer şartlardan kasıt, nafaka talep eden eşin yaşam standardının ciddi anlamda düşmüş olmasına rağmen diğer eşin daha yüksek bir standartta yaşamına devam etmesindeki hakkaniyete aykırılığın giderilmesidir. Yoksulluk nafakası boşanma kararının kesinleşmesinin ardından tek seferde ya da her ay eski eşe ödenir. Bu nafaka boşanma davasından sonra ayrı bir dava ile de talep edilebilir.
Erkekler de nafaka alabilir mi ?
Uygulamada yoksulluk nafakasını genelde kadınlar alsa da, günümüzde kadınların da ekonomik özgürlüklerini kazanmaları karşısında şartları oluşmuş ise erkeklerin de kusurlu eşten yoksulluk nafakası talep etmeleri mümkündür.
Anlaşmalı boşanmada talep edilmeyen yoksulluk nafakası daha sonra talep edilebilir mi?
Boşanma, anlaşmalı boşanma şeklinde gerçekleştiyse ve protokolde yoksulluk nafakası talep edilmediyse, sonrasında ayrı bir dava ile yoksulluk nafakası istenemez.
İştirak Nafakası Nedir?
İştirak nafakası ''çocukların nafakasıdır''. Boşanma sonucunda velayetin verilmediği eşin, çocuğunun bakım ve eğitim giderleri için gücü oranında çocuğuna vermiş olduğu maddi katkıdır. Bu nafakada eşlerin boşanmadaki kusur oranlarına bakılmaz. İştirak nafakası çocuğun 18 yaşını doldurması, evlenmesi ve ya mahkeme kararı ile ergin kılınması hallerinde son bulur. İştirak nafakası boşanma ve ya ayrılık davalarında istenebileceği gibi boşanma ve ya ayrılık kararı verildikten sonra ayrı bir dava ile de istenebilir.
18 yaşını doldurmuş çocuk için nafaka talep edilebilir mi?
Çocuğun eğitimi devam ediyorsa ve diğer şartları oluşmuş ise aşağıda inceleyeceğimiz yardım nafakası talep edilebilir.
Yardım Nafakası Nedir?
Yardım nafakası, kişinin yardım edilmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan altsoy, üstsoy ve kardeşlerine verdiği nafakadır. Bu kişiler dışındaki akrabaların birbirlerine yardım yükümlülüğü bulunmamaktadır. Yardım nafakası diğer nafakalardan ayrılır. Boşanma veya ayrılık davaları ile ilgisi yoktur, bu nedenle aile mahkemesinde görülecek ayrı bir nafaka davası ile istenebilir. Yardım nafakası davasında dikkat edilecek en önemli husus, miras sırasıdır. Nafaka talep eden öncelikle altsoyuna yani çocuğuna, sonra torununa, daha sonra kendi anne ve babasına, en son olarak da kardeşlerine bu davayı yöneltmelidir. Örnek vermemiz gerekirse, çocuğuna karşı bu davayı açma olanağı bulunan bir kişi, kardeşine nafaka davası açarsa bu dava kabul edilmeyecektir. Kardeşlerin nafaka sorumluluğu ise, refah içinde bulunmalarına bağlıdır. Anne, baba veya çocuklardan istenecek nafakalarda ise, refah içinde yaşama şartı aranmamaktadır.
Nafakalar hakkında sık sorulan soruları merak ediyorsanız diğer bir makalemize buradan ulaşabilirsiniz.
Biz Neler Yapıyoruz?
Atılgan & Sak Hukuk Bürosu olarak, aile hukukundan kaynaklanan aşağıdaki davalarda temsil ve takibe yetkiliyiz.
· Boşanma ve Ayrılık Davaları.
· Velayet ve Çocukla Kişisel İlişki Davaları.
· Nafaka Davaları.
· Mal Paylaşımı Davaları.
· Maddi ve Manevi Tazminat Davaları.
· Ailenin Korunması ile ilgili Dava ve Önlemler.
· Yabancı Mahkeme Boşanma Kararının Tanınması ve Tenfizi.
· Babalık davaları.
· Nişanın Bozulmasından Kaynaklanan Davalar.
· Evliliğin İptali Davaları yönünden Avukatlık hizmeti vermekteyiz.
Konu hakkında daha fazla bilgi almak için, yorumlar kısmından bize soru sorabilir ve ya bizimle iletişime geçerek bizden randevu alabilirsiniz.
________________________
Bu makale tüm hakları saklı olarak, Av. Hikmet Çağlar SAK ve Av. Ata Sabri ATILGAN tarafından www.atilgansakhukuk.com sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Makalenin tamamı kaynak gösterilmek şartıyla ve ancak özel izin alınarak kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen yayınlanması şahsi ve fikri haklara aykırılık teşkil eder. 12.03.2018
Kommentare