Genel kural eşlerin evlilik içinde edinmiş olduğu malların boşanma halinde yarı yarıya paylaşılmasıdır. Ancak mal rejimi sözleşmesi ile farklı oranlar belirlemek ve mallar üzerinde farklı esaslar belirlemek mümkündür. Avrupa’da neredeyse her evlenen çiftin yaptığı bu sözleşmeleri ülkemizde çoğu kişi çoğunlukla manevi sebepler ile yapmaktan kaçınsa da, son derece önemli bir hukuki belgedir.
Mal Rejimi Sözleşmesi Nedir?
Halk arasında evlilik sözleşmesi olarak bilinen, medeni kanunumuzdaki tanımı ile mal rejimi sözleşmesi, henüz evlenmemiş çiftlerin veya evli olan eşlerin yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi dışında bir mal rejimi (Mal ayrılığı ve ya mal ortaklığı rejimi gibi) seçebildikleri ve edinilmiş mallar(Eşlerin yarı yarıya hak sahibi olduğu kabul edilen mallar) ve kişisel mallara (Her eşin kendisine ait olan ve diğer eşin kural olarak hak sahibi olmadığı mallar) dair belli değişiklikler yapabildikleri, malların nasıl yönetileceğini kararlaştırdıkları, boşanma halinde bu malların ne şekilde paylaştırılacağını/tasfiye edileceğini düzenledikleri bir aile hukuku sözleşmesidir.
Sözleşme ile Hangi Mal Rejimleri Seçilebilir?
Türk hukukunda şuan itibariyle dört tip mal rejimi bulunmaktadır. Bunlar, edinilmiş mallara katılma rejimi, mal ayrılığı rejimi, mal ortaklığı rejimi ve paylaşmalı mal ayrılığı rejimleridir. 01.01.2002 tarihi öncesi yasal mal rejimi mal ayrılığı iken 01.01.2002 sonrasında yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimi olmuştur. Eşler sözleşme ile dört rejimden birini seçerek, seçtikleri rejim üzerinde kanunun el verdiği belli değişiklikleri yapabilirler. Ancak kanunda yer almayan farklı bir rejim belirleyemezler.
Sözleşme Sonradan Değiştirilebilir mi?
Evet değiştirilebilir. Eşler sonradan farklı bir sözleşme ile eski sözleşmenin içeriğini değiştirebilecekleri gibi yine eskisinden farklı bir rejim de belirleyebilirler. Ancak burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, geçmişe etkili sözleşmeler yapılamamasıdır. Her mal rejimi sözleşmesi imzalandıktan sonraki zaman için geçerlidir.
Sözleşmenin Yapılması Zorunlu Mudur?
Hayır mal rejimi sözleşmelerinin yapılması zorunlu değildir. Sözleşmenin yapılmaması halinde, eşler arasında yasal rejim olan edinilmiş mallara katılma rejimi gereği edinilmiş mallar yarı yarıya paylaştırılacaktır. Paylaşıma hangi malların dahil olduğunu merak ediyorsanız ilgili makalemize buradan göz atabilirsiniz.
Mal Rejimi Sözleşmesi Ne Zaman Yapılabilir?
Bu sözleşmeler evlenmeden önce veya sonrasında yapılabileceği gibi, nikâh sırasında da yapılabilir. Ancak nikâh memuruna önceden bir avukatın hazırlamış ve notere onaylatmış olduğu sözleşmeyi sunmak daha yerinde olur.
Mal Rejimi Sözleşmesi Nasıl Yapılmalıdır?
Mal rejimi sözleşmelerinin noterde yapılması gerekir. Ancak sözleşmenin daha kişisel ve detaylı olması için konunun uzmanı bir avukata hazırlatılması en sağlam yoldur. Noterde şablon bir sözleşme imzalamak yerine uzman avukatın, eşlerin taleplerine göre ve eşlere özel düzenlemeleri de içeren bir sözleşmeyi hazırlaması ve ardından notere onaylatması hukuken çok daha sağlıklı bir yoldur.
Mal Rejimi Sözleşmesi Yapmak Önemli midir?
Evet, mal rejimi sözleşmesi yapmanın hukuki açıdan bizce birçok avantajı bulunmaktadır. Boşanma sürecinde malların paylaşımı en az velayet ve nafaka kadar önemli bir konudur. Evlilik tarafların karşılıklı güven ve sadakatine dayanan bir kurum olup, hiç bir çift boşanmak üzere evlenmemektedir. Ancak maalesef ki hayatın akışında çok çeşitli sebeplerle evlilikler son bulabilmektedir. Mal rejimi sözleşmesinin yapılmaması halinde, yasal mal rejimi olan ‘’edinilmiş mallara katılma rejimi’’ gereği boşanma halinde edinilmiş mallar yarı yarıya tasfiye edilecektir.
Öncelikle mal rejimi sözleşmesi yapılmaması halinde,
·Mal tasfiyesi davasında mallar üzerinden eşler arasında birçok çekişme meydana gelebilecek ve taraflar kendilerini maddi ve manevi olarak yıpratıcı uzun bir süreç içerisinde bulabileceklerdir.
·Dava konusu mallar üzerine ihtiyati tedbir konulacağından eşlerin malları üzerindeki tasarruf hakları kısıtlanabilecektir. Bu tedbirler eşlerin banka hesaplarına uygulanabileceği gibi ev ve arabaları üzerine de uygulanabilir.
·Mal paylaşımı/tasfiye davaları boşanmadan itibaren 10 yıllık süre içinde açılabileceğinden, kişi yıllar sonra bile eski eşinin açtığı bir dava ile karşılaşabilecektir.
Sözleşmenin yapılması halinde ise,
·Boşanma ve mal tasfiyesi sürecinde eşler için en önemli belge mal rejimi sözleşmesi olacaktır. Tarafların dava açması halinde hâkim ilk olarak tarafların kendi istekleri doğrultusunda oluşturdukları sözleşmelerini inceleyecek ve sözleşme doğrultusunda karar verecektir. Çünkü Sözleşmeler, tarafların kanunudur.
·Mal ayrılığı rejimi seçilmiş ise, eşler tasfiye davasını çok istisnai haller dışında açamazlar. Dava açılabilse bile, edinilmiş mallara katılma rejiminin oldukça komplike yapılı tasfiye sürecine nazaran çok daha basit ve pratik şekilde tasfiye yapılacaktır. Çünkü mal ayrılığı rejimi paylaşma esasına dayanmaz.
·Tarafların boşanma halinde çekişmeli boşanma davası yerine anlaşmalı boşanma davasına yöneldikleri de tarafımızca sıkça gözlemlenmektedir.
Mal rejimi sözleşmeleri, ülkemizin dinamikleri göz önünde bulundurulduğunda oldukça hassas bir konudur. Bizde bir avukat olarak boşanma sürecinde tarafların bu konuda yaşadıkları zorlukları gördüğümüzden, maddi ve manevi olarak yıpranmamaları adına bu sözleşmelerin yapılmasını tavsiye ediyoruz. Son olarak mal rejimi sözleşmelerine negatif anlam yüklemek kanaatimizce yersizdir. Eşler bu sözleşme ile mal ortaklığı rejimini seçip kanunun elverdiği tüm mallarını ortak bir bütün haline de getirebilirler.
Huzurlu ve mutlu günler dileriz.
Biz Neler Yapıyoruz?
Atılgan & Sak Hukuk Bürosu olarak, aile hukukundan kaynaklanan aşağıdaki davalarda temsil ve takibe yetkiliyiz.
· Boşanma Davaları.
· Velayet ve Çocukla Kişisel İlişki Davaları.
· Nafaka Davaları.
· Mal Paylaşımı Davaları.
· Maddi ve Manevi Tazminat Davaları.
· Ailenin Korunması ile ilgili Dava ve Önlemler.
· Yabancı Mahkeme Boşanma Kararının Tanınması ve Tenfizi.
· Babalık davaları.
· Nişanın Bozulmasından Kaynaklanan Davalar.
· Evliliğin İptali Davaları yönünden Avukatlık hizmeti vermekteyiz.
Konu hakkında daha fazla bilgi almak için, yorumlar kısmından bize soru sorabilir ve ya bizimle iletişime geçerek bizden randevu alabilirsiniz.
________________________
Bu makale tüm hakları saklı olarak, Av. Hikmet Çağlar SAK ve Av. Ata Sabri ATILGAN tarafından www.atilgansakhukuk.com sitesinde yayınlanması için kaleme alınmıştır. Makalenin tamamı kaynak gösterilmek şartıyla ve ancak özel izin alınarak kullanılabilir. Yazarı ve kaynağı gösterilmeden kısmen yayınlanması şahsi ve fikri haklara aykırılık teşkil eder. 19.08.2019
